Onthardingscapaciteit of grootte waterontharder

Wanneer u een waterontharder wilt kopen zult u uit vele modellen een keuze moeten maken. Naar onze mening is de "onthardingscapaciteit" ook wel de "grootte" of "uitwisselingscapaciteit", het eerste criterium om uit het enorme aanbod een selectie te maken.

De capaciteit is een waarde die aangeeft hoeveel kalk uit het harde kraantjeswater verzamelt kan worden door de waterontharder voordat hij verzadigd is en pas na het regenereren, waarbij het verzamelde kalk afgevoerd wordt op het riool, weer aan de slag kan gaan met zijn onthardende werking.

Een hoge of lage capaciteit is niet goed of slecht, de capaciteit moet bij uw waterverbruik en hardheid van het kraantjeswater aansluiten.

Overigens, verwar dit aspect "capaciteit" niet met de maximale doorstroomsnelheid (in liters per minuut) van een waterontharder, dat is een heel andere eigenschap.

Hoe lang gaat een pot jam mee?

Waarom vertellen we u in dit artikel niet in één simpele zin wat nou de "capaciteit" inhoudt? Dat doen we omdat de meeste lezers totaal niets aan dat antwoord hebben. Het is een vrij abstracte grootheid die voor de meeste moeilijk te vertalen is naar hun persoonlijke situatie. U zou graag willen lezen: de capaciteit van waterontharder model "x" is zes dagen of als u dit wil, "y" liters onthard water. Maar zo simpel ligt het niet.

Precies hetzelfde aspect geldt voor bijna ieder "gebruiksartikel" zoals shampoo, wasmiddel, inktcartridges of jam. Hoeveel dagen kunt u doen met een pot jam? Tja, dat ligt er aan... Hoeveel mensen eten hier van? Hoe vaak kiezen ze voor jam als beleg en hoe dik beleggen ze? Pas als u dit weet kunt u een uitspraak doen in de trant van "deze pot jam is goed voor 18 ontbijt sessies". Zo is dat ook met waterontharders.

Leveranciers geven het zelf aan

Dat de "capaciteit" een belangrijk criterium is voor de keuze van het model waterontharder kunt u zien op websites van waterontharder leveranciers die meerdere modellen aanbieden. Ze leggen dan een relatie tussen het aantal bewoners of nauwkeuriger, het waterverbruik per jaar, en welk model dan het best daar bij past.

Ze gaan hierbij een beetje kort door de bocht omdat ze meestal de hardheid van uw kraantjeswater niet in dit advies meenemen maar uitgaan van bepaalde hardheid. Want die hardheid heeft een flinke invloed op de noodzakelijke capaciteit van de waterontharder. Maar goed, het is een eerste indicatie, en als u in gesprek bent met een leverancier zal deze, als het goed is, wel alle aspecten meenemen in het advies voor een bepaalde capaciteit waterontharder.

Onthardingscapaciteit

Een waterontharder haalt kalk uit het kraantjeswater. Dat kalk blijft achter in de ionenwisselaar. Op een gegeven moment is zoveel kalk uit het water gehaald dat de ionenwisselaar verzadigd is en niet meer kan ontharden (vergelijkbaar met een filter die vol zit).

Dan is het moment aangebroken om het verzamelde kalk te laten verwijderen. Dat gebeurt geheel automatisch tijdens het regenereren. Hierbij wordt zout water door de ionenwisselaar gespoeld die, simpel uitgelegd, de kalk meeneemt en afvoert op het riool. Na het regenereren kan de waterontharder weer zijn taak verrichten en opnieuw kalk uit het water verwijderen.

De capaciteit van een waterontharder geeft aan hoeveel kalk uit het water gehaald en verzameld kan worden totdat deze verzadigd is en opnieuw moet gaan regenereren.

Relatie met inhoud ionenwisselaar

De capaciteit van een waterontharder heeft een directe relatie met het volume van kunstharskorrels van de ionenwisselaar. Hoe groter het volume van de kunstharskorrels in de ionenwisselaar, hoe langer het duurt voordat de ionenwisselaar verzadigd is met kalk (en hoe duurder en groter de waterontharder is).

In de praktijk zal de regeneratie interval tijd bepaald worden door de capaciteit van de ontharder. Die intervaltijd is het aantal dagen tussen twee opeenvolgende regeneratie momenten. Die intervaltijd moet niet te kort maar ook weer niet te lang zijn. Onze voorkeur gaat uit naar een regeneratie intervaltijd van zo'n zes dagen.

Wanneer u een bepaalde intervaltijd wilt nastreven zult u, in uw specifieke situatie, rekening houdend met het watergebruik per dag, de hardheid van uw kraantjeswater en een eventuele resthardheid instelling, voor een waterontharder moeten kiezen met een capaciteit die zorgt dat dit een regeneratie intervaltijd oplevert die u wenst. Onze waterontharder kieswijzer helpt u daarmee.

Wanneer die intervaltijd wat korter of wat langer is, zult u nog steeds kunnen genieten van heerlijk zacht water, maar kan sprake zijn van een niet optimale situatie of heeft u mogelijk een te grote waterontharder gekocht wat zonde is van uw geld. Lees hier meer over in het artikel waarbij we ingaan op de optimale regeneratie intervaltijd.

Wat is het niet?

Voor de duidelijkheid benadrukken we dat de onthardingscapaciteit, in principe, niets te maken heeft hoe goed een waterontharder in staat is om kalk uit het kraantjeswater te halen, alsof de ene ontharder wel al de kalk er uit zou halen en de andere een stuk minder. Een paar zeer kleine waterontharders uitgezonderd, zijn alle waterontharders in staat om al de kalk uit uw kraantjeswater te halen.

Hoe wordt de capaciteit van een waterontharder uitgedrukt?

Er zijn vele manieren om de onthardingscapaciteit van een waterontharder uit te drukken. Een veel gebruikte grootheid in België is fH.liter. Spreek deze grootheid uit als "Franse hardheden liters".

Deze grootheid is het product (vermenigvuldiging) van het aantal te verwijderen Franse hardheden uit uw kraantjeswater maal het aantal liters wat onthard kan worden tot de ionenwisselaar verzadigd is.

In ons land drukken we de hardheid van het kraantjeswater, dus de hoeveelheid kalk per volume, uit in °fH (graden Franse hardheden). In water van 0° fH bevindt zich geen kalk. In water van 1° fH zit er per liter water een bepaalde hoeveelheid kalk. In water van 2° fH zit twee keer zoveel kalk als in 1° fH, de hardheid schaal is dus lineair.

Wanneer een waterontharder bijvoorbeeld een capaciteit heeft van 24000 fH.liter, dan is hij in staat om 24000 liter water met 1 fH te verlagen. Heeft u kraantjeswater van 20 fH dan kan zo'n waterontharder voor 24000 liter water de waterhardheid terugbrengen van 20 naar 19 fH. Maar u kunt ook zeggen dat deze waterontharder 12000 liter water met 2 fH kan ontharden (bijvoorbeeld van 20 fh naar 18 fh). Immers, 12000 liter x 2 fH = 24000 fH.liter. Normaal gesproken zult u al de kalk en magnesium uit het kraantjeswater willen halen. Hoeveel water dan onthard kan worden is met een eenvoudige rekensom te bepalen.

Stel dat uw kraantjeswater een hardheid heeft van 20° fH en totaal wilt ontharden, dus terugbrengen naar 0° fH, dan kunt u met deze waterontharder 24000 / 20 = 1200 liter kraantjeswater ontharden voordat de waterontharder opnieuw moet regenereren. Immers 20 fH x 2000 liter = 24000 fH.liter.

Stel dat u kiest voor een resthardheid van 8 fH, dan kunt u 24000 / (20° fH - 8° fH) = 24000 / 12 = 2000 liter water ontharden.

Eenvoudiger

Omdat de grootheid fH.liter voor velen zo lastig is, kiezen leveranciers vaak om de capaciteit uit te drukken in liters water bij een bepaalde hardheid. Zo kiest men dan bijvoorbeeld voor 20 fH. Als in een dergelijke situatie de capaciteit 2800 liter is bij 20 fH maar u heeft leidingwater van 22 fH dan kunt u de capaciteit uitrekenen door eerst de capaciteit om te rekenen naar een capaciteit zoals deze bij 1 fH zou zijn. Zo is een capaciteit van 2800 liter bij 20 fH hetzelfde als 56000 liter bij 1 fH (immers 2800x20fH=56000 fH.liter en 56000x1fH=56000 fH.liter). Daarna kunt u deze capaciteit omrekenen naar 22 fH (of iedere andere waarde). Dat wordt dan 56000 fH.liter / 22 = 2545 liter, bij 24 fH is dat 56000 / 24 = 2333 liter, of 18 fH is dat 56000 / 18 = 3111 liter, etcetera.